Ο υδροβιότοπος Donana στην Ισπανία, ήταν μια πλούσια γεωργική περιοχή για δεκαετίες και ένα καταφύγιο άγριας ζωής για αιώνες, αλλά η κλιματική αλλαγή τον στεγνώνει και έχει θέσει τις περιφερειακές και εθνικές αρχές σε μια πορεία σύγκρουσης για το πώς να διαφυλάξουν το μέλλον του.
Οι επιστήμονες, εν τω μεταξύ, λένε ότι οι ανάγκες σε νερό των αγροτών που καλλιεργούν χιλιάδες τόνους κόκκινων μούρων ετησίως επιδεινώνουν το πρόβλημα.
Στο εθνικό πάρκο Donana υπάρχουν υπόγεια αποθέματα νερού έκτασης 2.700 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη και μια περιοχή σχεδόν διπλάσια από το Λονδίνο.
Οι όμορφες λιμνοθάλασσές του εξαντλούνται από μια μακρά περίοδο ξηρασίας και ζέστης. Παράλληλα, στην περιοχή συναντά κανείς απέραντες εκτάσεις θερμοκηπίων και ένα τεράστιο δίκτυο υδροδότησης που τροφοδοτείται σε ορισμένες περιπτώσεις από παράνομες γεωτρήσεις.
Η συντηρητική περιφερειακή κυβέρνηση της Ανδαλουσίας σχεδιάζει μια απόφαση που θα νομιμοποιήσει την συνέχιση της άρδευσης γύρω από το πάρκο Donana, προκαλώντας την κατακραυγή από περιβαλλοντολόγους αλλά και τη δέσμευση της εθνικής κυβέρνησης υπό την ηγεσία των Σοσιαλιστών, για προστασία του πάρκου.
Η περιοχή, και πιο συγκεκριμένα η επαρχία Huelva, όπου βρίσκεται το πάρκο, παράγει το 97% της φράουλας της Ισπανίας και είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο.
Η άποψη των αγροτών
Στο μεταξύ, οι αγρότες διχάζονται για το περιφερειακό σχέδιο.
Μια ομάδα αγροτών υποστηρίζει ότι πρέπει να εκδίδονται άδειες για άρδευση μόνο από τα επιφανειακά νερά, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τα υπόγεια αποθέματα.
«Υπάρχουν αρκετά επιφανειακά νερά για να ποτιστούν όλα τα εκτάρια της περιοχής, μερικά από τα οποία χρησιμοποιούν υπόγεια νερά», δήλωσε στο Reuters ο εκπρόσωπός τους Χούλιο Ντίαζ.
Αλλά η κεντρική κυβέρνηση λέει ότι αυτό δεν είναι αλήθεια και οι επιστήμονες λένε ότι η άντληση νερού, τόσο νόμιμη όσο και παράνομη, επηρεάζει τη βιοποικιλότητα του πάρκου.
Το καταφύγιο διαθέτει επίσης ελώδεις εκτάσεις, θαμνώδη δάση και παραλίες και φιλοξενεί ελάφια, ασβούς και απειλούμενα είδη, όπως ο ισπανικός αυτοκρατορικός αετός και ο ιβηρικός λύγκας.
“Οι λιμνοθάλασσες εξαρτώνται άμεσα από τον υδροφόρο ορίζοντα. Εάν οι λιμνοθάλασσες εξαφανίζονται, είναι επειδή ο υδροφόρος ορίζοντας μειώνεται”, δήλωσε ο Eloy Revilla, επικεφαλής του Βιολογικού Σταθμού Donana, ζητώντας πολιτικές για τη μείωση της εξάρτησης από το νερό σε αυτές τις περιοχές, επειδή δεν είναι θα είναι βιώσιμη.
Πέρυσι, η κεντρική Ευρώπη βίσωσε το πιο ζεστό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί, σε συνδυασμό με πολλά ακραία φαινόμενα, όπως έντονους καύσωνες, συνθήκες ξηρασίας και εκτεταμένες πυρκαγιές, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus, και πολλοί επιστήμονες λένε ότι οι ξηρασίες γίνονται πιο συχνές και το νερό λιγοστεύει.
Καθώς η παρατεταμένη ξηρασία έχει αφήσει τους ταμιευτήρες της λεκάνης απορροής του ποταμού Γκουανταλκιβίρ στο ένα τέταρτο της χωρητικότητας, οι αρχές διαχείρισης υδάτων μείωσαν τον περασμένο μήνα την ποσότητα του νερού που διατίθεται για νόμιμη άρδευση.
Αυτό ανάγκασε τους αγρότες του πάρκου Donana που χρησιμοποιούν νόμιμα αντλούμενο νερό να καταστρέψουν μέρος των καλλιεργειών τους για να σώσουν το υπόλοιπο, και δεν είναι και πολύ χαρούμενοι για το περιφερειακό σχέδιο. Οι οικολόγοι του WWF υπολογίζουν ότι 1.900 εκτάρια παράνομων καλλιεργειών στη Donana θα μπορούσαν να νομιμοποιηθούν.
«Όσοι καλλιεργούν παράνομα για 15 χρόνια θα ανταμειφθούν με παροχή επιφανειακού νερού, ώστε να μπορούν να ποτίζουν όταν χρειάζεται», δήλωσε ο Manuel Delgado, εκπρόσωπος της ένωσης αγροτών Puerta Donana, που στέκεται σε ένα από τα θερμοκήπια που καλλιεργούν 50 τόνους φράουλες ανά εκτάριο.