Το χαλάζι είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους κατά την εκδήλωση δυνητικά ισχυρών καταιγίδων που ονομάζονται supercell ( υπερκυτταρικές ), προκαλώντας συχνά σοβαρούς τραυματισμούς εξαιτίας του μεγέθους που αποκτά ο χαλαζόκοκκος σε μερικές περιπτώσεις, ενώ πολύ σπάνια ακόμα και τον θάνατο.
Πώς σχηματίζεται το χαλάζι
Το χαλάζι εμφανίζεται όταν η υγρασία της ατμόσφαιρας συμπυκνώνεται πάνω σε σκόνη ή άλλα κέντρα συμπύκνωσης, τα οποία μπορεί να είναι μικρά σωματίδια ή κρύσταλλοι πάγου, ενώ η θερμοκρασία είναι κάτω από τους 0° Κελσίου. Οι μικροί πυρήνες των κόκκων που σχηματίζονται κατ’ αυτό τον τρόπο μεγαλώνουν γρήγορα, καθώς η τάση των κορεσμένων ατμών πάνω από τον πάγο είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη πάνω από το νερό. Οι κόκκοι μπορούν να μεγαλώσουν κι άλλο, καθώς η λανθάνουσα θερμότητα που απελευθερώνεται από την στερεοποίηση του νερού λιώνει το εξωτερικό περίβλημα, κάτι που επιτρέπει τη συνένωση κόκκων μεταξύ τους. Όταν ο χαλαζόκοκκος γίνει αρκετά βαρύς ώστε να μην παρασύρεται απ’ τον άνεμο και να μην μπορεί να συγκρατηθεί από τα ανοδικά ρεύματα που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια των καταιγίδων, πέφτει προς το έδαφος.
Οι κόκκοι του χαλαζιού μπορεί να έχουν μέγεθος από μερικά χιλιοστά μέχρι μερικά εκατοστά, αλλά σπανιότατα μπορεί να φτάσουν και στο μέγεθος μπάλας του τένις ή και ακόμα μεγαλύτερα μεγέθη, όπου τότε χρησιμοποιείται συχνά ο όρος χαλαζόκοκκος-τέρας. Το σχήμα τους εξαρτάται από τον τρόπο που στριφογυρίζουν μέσα στα σύννεφα πριν πέσουν. Συνήθως είναι σχεδόν σφαιρικό ή ελλειπτικό σαν μικρό αυγό ή μερικές φορές σαν μικρό αχλάδι. Κατά καιρούς πάντως έχουν πέσει και χαλαζόκοκκοι με αγκαθωτές προεξοχές. Οι πιο σοβαρές καταιγίδες που γίνονται η αιτία να έχουμε σφοδρές χαλαζοπτώσεις, είναι οι υπερκυτταρικές που σχηματίζονται όταν επικρατεί στα μεσαία και ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας ακραία ατμοσφαρική αστάθεια και ισχυρή διάτμηση ανέμου. Πάμε να δούμε λοιπόν σε ποιες περιοχές έχουν καταγραφεί κυριολεκτικά βίαιες χαλαζοπτώσεις.
1. 23 Ιουλίου 2010 Βίβιαν, Νότια Ντακότα
Χαλάζι 20,3 εκατοστών καταγράφηκε στην Βίβιαν της Νότιας Ντακότα το 2010, ύστερα από το ξέσπασμα σφοδρής καταιγίδας. Χαλαζόκοκκοι εντοπίστηκαν από τον Lee Scott, τους οποίους και παρέδωσε στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ για πιστοποίηση στο Αμπερντίν της Νότιας Ντακότα. Το χαλάζι είχε περιφέρεια 47,3 εκατοστών και βάρος 880 γραμμαρίων. Μάλιστα, διαπιστώθηκε ότι μερικοί χαλαζόκοκκοι είχαν δημιουργήσει σημεία πρόσκρουσης περίπου 25 εκατοστών στο έδαφος. Απο τις έρευνες διαπιστώθηκε ότι παρόμοιου μεγέθους χαλάζι 20 εκατοστών είχε δημιουργηθεί στην πόλη Πόνκα της Οκλαχόμα στις 17 Απριλίου του 1935.
2. 22 Ιουνίου 2003 Αουρόρα, Νεμπράσκα
Χαλάζι με διάμετρο 17,8 εκατοστών και περιφέρεια 47,6 εκατοστών καταγράφηκε στην συγκεκριμένη πόλη το 2003, ύστερα από την εκδήλωση μιας καταιγίδας που έγινε η αιτία να προκληθούν αρκετές υλικές ζημιές. Η χαλαζόπτωση που συνοδεύτηκε από πολύ ισχυρούς ανέμους και έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα, προκάλεσε σημεία πρόσκρουσης μεγέθους 36 εκατοστών στο έδαφος.
3. 14 Απριλίου 1986 Gopalganj, Μπαγκλαντές
Ο βαρύτερος χαλαζόκοκκος που πιστοποιήθηκε και από τις αρχές, έπεσε κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής καταιγίδας στην περιοχή Gopalganj του Μπαγκλαντές. Από τις μετρήσεις διαπιστώθηκε ότι ζύγιζε 1,0 κιλό, ενώ η σφοδρή χαλαζόπτωση είχε ως αποτέλεσμα να προκαλέσει τον θάνατο 92 ανθρώπων. Στην Ευρώπη το ρεκόρ κατέχει το Στρασβούργο της Γαλλίας στις 11 Αυγούστου 1958, με το βάρος του χαλαζόκοκκου να εχει υπολογισθεί στα 970 γραμμάρια.
4. 3 Ιουνίου 1959 Σέλντον, Κάνσας
Μία επίμονη ισχυρή καταιγίδα που έπληξε το Σέλντον του Κάνσας έγινε η αιτία να καλυφθεί μια έκταση 140 τετραγωνικών χιλιομέτρων από ένα στρώμα χαλαζόκοκκων που είχαν περιφέρεια 45 εκατοστών.
5. 22 Απριλίου 1888 Moradabad & Beheri, Ινδία
Είναι η πιο θανατηφόρα χαλαζόπτωση στην σύγχρονη ιστορία, αφού μετά από το πέρασμα μιας σφοδρής καταιγίδας που προκάλεσε μεγάλου μεγέθους χαλάζι στις συνοικίες Moradabad & Beheri της Ινδίας, έχασαν τη ζωή τους 246 άνθρωποι στην προσπάθειά τους να προστατευθούν από την ένταση και την ταχύτητα των χαλαζόκοκκων που επέφταν στο έδαφος.
Με πληροφορίες από το Severe Weather Europe