Το τέλος της φάσης La Nina φαίνεται να πλησιάζει μετά από τρία χρόνια και σύμφωνα με τις μετρήσεις της θερμοκρασίας της θάλασσας στον Ειρηνικό ωκεανό, η φάση El Nino είναι αυτή που θα καθορίσει τον καιρό το 2023.
Θυμίζουμε ότι κατά τη φάση La Nina η επιφανειακή θερμοκρασία του Ειρηνικού Ωκεανού στον Ισημερινό είναι ιδιαίτερα χαμηλή, γεγονός που επηρεάζει τον καιρό σε μεγάλο τμήμα της Γης. Αντίστοιχα, η φάση El Nino θα καθορίσει τον καιρό του 2023 και 2024 τουλάχιστον, επηρεάζοντας την ατμοσφαιρική κυκλοφορία σε ολόκληρο τον κόσμο. Τυπικά η φάση κύμανσης στον Ειρηνικό (ENSO) μεταβάλλεται κάθε 1 με 3 χρόνια. Η κύμανση ENSO (El Nino Southern Oscillation), επηρεάζει τον καιρό στους τροπικούς, τα βαρομετρικά συστήματα και την ανταλλαγή θερμότητας μεταξύ ατμόσφαιρας και ωκεανών. Ως αποτέλεσμα, παρατηρούνται αλλαγές στα μεγάλης κλίμακας βαρομετρικά συστήματα του πλανήτη.
Η θερμή και η ψυχρή φάση λοιπόν αναπτύσσεται γύρω στα τέλη του καλοκαιριού έως τα τέλη του φθινοπώρου και μπορεί να έχει διάρκεια από λίγους μήνες έως σε σπάνιες περιπτώσεις ακόμα και δύο χρόνια, με την ψυχρή φάση να ονομάζεται La Niña και τη θερμή φάση El Niño, οι οποίες καθορίζονται ανάλογα με τις ανωμαλίες της θερμοκρασίας (θερμότερες/ψυχρότερες) στις περιοχές 3 και 4 που απεικονίζονται στην παρακάτω εικόνα.
Πως επηρεάζει η φάση La Nina την Ευρώπη;
Η ψυχρή φάση La Nina συνήθως ευνοεί την ανάπτυξη υψηλών πιέσεων (αντικυκλώνα) πάνω από την κεντρική Ευρώπη και την έντονη δραστηριότητα στη Μεσόγειο κατά τους χειμερινούς μήνες. Πρακτικά λοιπόν, η κεντρική και βόρεια Ευρώπη βιώνει έναν χειμώνα με λιγότερες βροχές και χιονοπτώσεις από το κανονικό ενώ λόγω των υψηλών πιέσεων οι επιφανειακές θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες από το μέσο όρο. Αντίθετα, οι υφέσεις κινούνται με κατεύθυνση προς τη Μεσόγειο και παράλληλα δημιουργούνται νέες πάνω από τα νερά της κλειστής λεκάνης, προκαλώντας πλούσιες βροχές στα παραμεσόγειες χώρες. Μάλιστα κατά τη φάση La Nina φαίνεται να ευνοείται και η Ελλάδα, με συχνά επεισόδια κακοκαιρίας και πλούσιες χιονοπτώσεις στα ορεινά της χώρας.
Χειμώνας 2022/2023
Σύμφωνα με τα παγκόσμια μοντέλα εποχικής πρόγνωσης, η ψυχρή φάση ENSO φαίνεται να τελειώνει τους αμέσως επόμενους μήνες και ήδη από τον Φεβρουάριο η κατάσταση θα αντιστραφεί και θα εισέλθουμε στην θερμή φάση (El Nino).
Καθώς μέχρι στιγμής επικράτησε η φάση La Nina (ψυχρή φάση ENSO), παρατηρούμε τον σχηματισμό αντικυκλώνα εμποδισμού πάνω από τον βόρειο Ειρηνικό ωκεανό ο οποίος σπρώχνει τον πολικό αεροχείμαρο προς της βόρειες Η.Π.Α. Λόγω αυτού, παρατηρούνται ψυχρές αέριες μάζες πάνω από τις βορειοδυτικές ΗΠΑ, τα μεσοδυτικά και τον Καναδά ενώ θερμότερος του κανονικού είναι ο χειμώνας στα νότια και νοτιοανατολικά τμήματα των ΗΠΑ.
Αν ανατρέξουμε σε καταγραφές παλαιότερων ετών, βλέπουμε ότι κατά τη φάση El Nino σχηματίζεται ένα ισχυρό βαρομετρικό χαμηλό πάνω από τον βόρειο Ειρηνικό ωκεανό, που οδηγεί τον πολικό αεροχείμαρο αρκετά βορειότερα και φέρνοντας θερμές αέριες μάζες πάνω από τις βόρειες ΗΠΑ και τον δυτικό Καναδά. Στις νότιες ΗΠΑ, ο υποτροπικός αεροχείμαρος οδηγεί τις υφέσεις βορειότερα, και περισσότερες βροχές με χαμηλότερες θερμοκρασίες αναμένονται σε αυτές τις περιοχές.
Στην Ευρώπη οι επιπτώσεις της κύμανσης ENSO είναι πολύ ηπιότερες από ότι στις ΗΠΑ. Παρ όλα αυτά, σύμφωνα με τις καταγραφές παλαιότερων αντίστοιχων περιπτώσεων, στην φάση El Nino, φαίνεται να δημιουργείται ισχυρός αντικυκλώνας εμποδισμού πάνω από τη γηραιά ήπειρο. Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη σε αυτή τη φάση είναι θερμότερες του κανονικού ενώ οι βροχές λιγότερες.
Η μακροπρόθεσμη πρόγνωση του ECMWF
Το Ευρωπαϊκό μοντέλο πρόγνωσης καιρού ECMWF, στις 1 Ιανουαρίου ανανέωσε την μακροπρόθεσμη πρόγνωσή του για την Ευρώπη. Παρακάτω παραθέτουμε τους χάρτες πρόγνωσης της επιφανειακής θερμοκρασίας και του υετού (βροχή/χιόνι) για το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου.
Ιανουάριος 2023
Για τον Ιανουάριο προβλέπει υψηλότερες του Μ.Ο. θερμοκρασίες στην κεντρική και νότια Ευρώπη. Αντίθετα αρκετά χαμηλότερες θα είναι οι θερμοκρασίες στην Σκανδιναβία και τη δυτική Ρωσία. Λιγότερες του μέσου όρου θα είναι και οι βροχές τόσο στη χώρα μας όσο και στις άλλες παραμεσόγειες χώρες.
Φεβρουάριος 2023
Υψηλότερες του Μ.Ο. θα είναι οι θερμοκρασίες επιφάνειας και τον Φεβρουάριο με τη μεγαλύτερη θετική απόκλιση να παρατηρείται αυτή τη φορά στην Σκανδιναβία και τη δυτική Ρωσία. Λιγότερες θα είναι οι βροχές στη χώρα μας όπως και στις άλλες χώρες της Μεσογείου.
Μάρτιος 2023
Τέλος, το ECMWF προβλέπει για τον Μάρτιο ελαφρώς υψηλότερες του Μ.Ο. θερμοκρασίες σε όλη την Ευρώπη αν και στα δυτικά τμήματα θα είναι κοντά στον μέσο όρο. Αντίθετα, περισσότερες του μέσου όρου προβλέπονται οι βροχοπτώσεις για την Ελλάδα και τις άλλες χώρες της Μεσογείου ενώ πουθενά στην Ευρώπη δεν προβλέπονται λιγότερες βροχές τον μήνα Μάρτιο.
