Αφού λοιπόν πέρασε αυτή η περίοδος και απομακρύνθηκε η επίμονη ψυχρή μάζα αέρα από την Ελλάδα, η άνοιξη άρχισε δειλά δειλά να δηλώνει την παρουσία της στη χώρα μας ανεβάζοντας σταδιακά τον υδράργυρο από Βορρά προς Νότο, φτάνοντας σιγά σιγά στον πρώτο μήνα του καλοκαιριού που συνήθως έχει ευχάριστες θερμοκρασίες δίχως ακραίες μεταφορές κυμάτων ζέστης από την Αφρική, καθώς ο μήνας που προκαλεί τους περισσότερους καύσωνες στη χώρα μας είναι κατά κανόνα ο Ιούλιος. Κανείς όμως δεν θα μπορούσε να φανταστεί το τέρας που θα χτυπούσε με μανία τον Ιούλιο του 1987. Αλλά για να καταλάβουμε γιατί ο συγκεκριμένος καύσωνας κατέληξε να γίνει ο φονικότερος στην ιστορία, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τι σημαίνει ο όρος καύσωνας.
Πότε έχουμε συνθήκες καύσωνα
Καύσωνας λοιπόν σημαίνει να έχουμε μια ιδιαίτερα υψηλή θερμοκρασία που για την Ελλάδα συγκεκριμένα θα πρέπει να είναι ίση ή μεγαλύτερη των 39 βαθμών κελσίου τις θερμές ώρες της ημέρας και τη νύχτα να μην υποχωρεί ο υδράργυρος κάτω από τους 26 βαθμούς Κελσίου. Όταν αυτές λοιπόν οι θερμοκρασίες διατηρούνται πάνω από δύο 24ωρα, ο οργανισμός του ανθρώπου αδυνατεί πλέον να αποβάλλει την περίσσια θερμότητα που δέχεται από το εξωτερικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα να ξεκινούν συμπτώματα έντονης κόπωσης, αναπνευστικής δυσχέρειας, αύξησης της θερμοκρασίας του σώματος και σημαντική απώλεια ηλεκτρολυτών λόγω της έντονης εφίδρωσης. Παρά το γεγονός ότι ο μηχανισμός άμυνας ενός υγιούς ανθρώπου μπορεί να ανταποκριθεί σημαντικά σε αυτές τις ακραίες συνθήκες, σε έναν εξασθενημένο οργανισμό και μεγάλης ηλικίας μπορεί να αποβεί μοιραίο.
Ο καύσωνας του 1987
Ο καύσωνας λοιπόν του 1987 διήρκεσε 8 ημέρες με τον υδράργυρο να είναι κολλημένος στους 44 βαθμούς Κελσίου τις θερμές ώρες της ημέρας και τη νύχτα να μην πέφτει κάτω από τους 31 βαθμούς Κελσίου, έχοντας ταυτόχρονα έναν άλλον παράγοντα που μετέτρεπε την ατμόσφαιρα σε μια πύρινη κόλαση. Αυτός δεν ήταν άλλος από τα πολύ υψηλά ποσοστά υγρασίας που είχαμε κατά τη διάρκεια του καύσωνα, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να χάνουν κάλιο, νάτριο, ασβέστιο και μαγνήσιο με τέτοια ταχύτητα που οι οργανισμοί τους αντιμετώπιζαν συνθήκες φούρνου εφόσον δεν υπήρχαν τότε και τα κλιματιστικά που θα βοηθούσαν σε σημαντικό βαθμό.
Δυστυχώς το εκρηκτικό αυτό κοκτέιλ μετέτρεψε τα διαμερίσματα των τσιμεντένιων πολυκατοικιών σε κλιβάνους χάνοντας τη ζωή τους χιλιάδες άνθρωποι που στην πλειοψηφία ήταν ηλικιωμένοι και με σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο αριθμός των νεκρών ήταν μάλιστα τόσο μεγάλος που υπάρχουν αναφορές ότι τις σορούς τις τοποθετούσαν σε βαγόνια τρένων, ενώ εκατοντάδες νεκροί παρέμειναν άταφοι, καθώς δεν υπήρχαν διαθέσιμοι χώροι στα νεκροταφεία της πρωτεύουσας της χώρας. Ένας καύσωνας λοιπόν που εξελίχθηκε σε τραγωδία, αφού τότε η πλειοψηφία των Ελλήνων νεαρής ηλικίας δεν γνώριζε τις στοιχειώδεις μεθόδους προστασίας όπως τώρα, δεν υπήρχαν κλιματιστικά όπως τώρα, δεν υπήρχε ούτε έστω ένα μπουκάλι εμφιαλωμένο νερό εκείνη την εποχή. Ο τραγικός απολογισμός αυτού του καύσωνα ήταν να έχουμε συνολικά 4000 νεκρούς (ανεπίσημα), αν και επίσημα ο αριθμός εκτιμάται ότι ήταν 1300 οι νεκροί, γεγονός που έδωσε την αφορμή ώστε να γίνει την επόμενη χρονιά μαζική τοποθέτηση κλιματιστικών συστημάτων, μπαίνοντας όμως παράλληλα για τα καλά στη ζωή των Ελλήνων ο όρος θερμοπληξία που ήταν άγνωστος εκείνη την εποχή και που έγινε η αιτία να χαθούν τόσοι άνθρωποι μέσα σε μόλις 8 ημέρες.